Spoiler yasak mı ?
Spoiler yasak mı?
Adı her ne olursa olsun araçlarımızdaki bu parça veya parçaların tek bir amacı vardır. Uçak mühendisliğinden otomotiv mühendisliğine aktarılmış bir teknolojidir.
Spoiler nedir: Otomobillerin yada diğer bir çok kara taşıtının özellikle bagaj veya arka bölümlerinde sonradan takılmış bir parçadır. Kullanım yerine göre plastik, metal yada kompozit olabilir.
Spoiler neden kullanılır: Kara veya hava taşıtı farketmeksizin spoiler’ın kullanım amacı ortaktır. Bu amaç vorteks etkisini azaltmak yada yönlendirmek için kullanılır.
Vorteks etkisi nedir: Konumuz olan kara taşıtları yollarımızda giderken göz ile görmediğimiz atmosferimiz içinde yer alırlar. Atmosferdeki gazların içinde kendine yol açarak – sürtünerek giden araçlarımızın altından ve üstünden geçen hava akımları aracın bagaj kapağının olduğu yani aracın bittiği yerde birleşirler.
Aracın altından ve üstünden geçen hava, aracın arkasında birleştiklerinde bir girdap oluşturarak aracı kendi yarattığı hava akımında geriye doğru çekme eylemi yaşanır.
Yazıya konu olan spoiler ise aracın arka kısmına yerleştirilerek aracın üstünden ve altından geçen hava akımının bir araya gelmesini engeller. Aracın üstünden geçen hava akımı spoiler ile yönlendirilerek kırılır ve yön değiştirir.
Gelelim otomobillerdeki spoiler yada kanatlara.
Otomobillere fabrikalarında takılan bu spoiler yada kanatlar görselliği pekiştirmek için değil tamamen aerodinamik bir etki sağlanması adına yapılır. Rüzgar tünellerinde araçların havaya karşı sürtünme katsayıları hesaplanıp testler ile geliştirilen bu parçalar hayati önem taşırlar.
Örnek olarak aracınız ile 120 km hızla giderken kolunuzu camdan çıkardığınızda karşılaştığınız sürtünme gücünün çok daha fazlası spoiler’a uygulanır. Spoiler hava akımını yönlendirirken maruz kaldığı basınç ise aracın arka kısmını – tekerleklerini yola daha fazla iterek yol tutuşa çok önemli fayda sağlar.
Bu parçaları araçlarda nasıl kullanmalıyız ?
Otomobillerimizin orijinal kanatları var ise bunlar sökülmemeli yada sonradan farklı şekil ve malzemelerde kanat yada spoiler kullanmamalıyız. Yollarda sıklıkla görülmeye başlanan sonradan spoiler takılmış otomobiller mevcut. Mühendislik tasarımları yapılmadan, rüzgar sürtünme kat sayısı ve tepkileri hesaplanmadan takılan bu kanatlar ölümcül olabilir.
Aracınızın aerodinamiğini değiştirerek yüksek hızlarda vereceği tepkileri deneme yanılma yöntemi ile keşfedemezsiniz. Aracınıza uygun olmayan spoiler bütün dengeleri alt üst eder ve sizin yüksek hızlarda kaza yapmanıza sebep olur.
Bir diğer detay ise sonradan takılan spoiler’ın malzeme çeşitleridir. Fabrikada takılan kanatların dışında satılan ilk spoiler malzemesi kompozittir. Halk dilinde bu malzemeye fiber denilir. Cam elyafından yapılan bu parçalar uygun imalat yöntemleri kullanılmaz ise çok dayanıksız olabilirler. Ağır ve dayanıksız olan bu malzemelerin araçlara yapılan montajları ile yaşanabilecek sorunlar ise konunun en ölümcül noktasıdır.
Yüksek sürtünmeye maruz kalan ve oto sanayilerde bagaj kapağına silikon ile yapıştırılan bu parçaların yolda kopması veya araçtan ayrılması söz konusu olabilir. İlk olarak aracın dengesini bozacak ve arkanızdan gelen bir taşıt var ise ona çok ağır hasarlar verebilecektir.
Aracınızı mühendislerinin tasarladığı şekilde kullanmak kanuni bir zorunluluktur.
Araçlarınız yarış otomobili gibi görünsün diye sonradan takılan bu parçalar Turing el kitabına göre yasaktır. Polis kontrollerinde bu parçalar sebebi ile aracınız trafikten 100% men edilecektir.
