Gücü ölçülemeyen BMW motoru 1280 hp +
Gücü ölçülemeyen BMW motoru
Başlık çok iddialı ama kelimenin tam anlamı ile gerçek bir durum. Almanlar 1980’li yıllarda otomotiv mühendisliğinde büyük bir başarıya imza atmışlar. Formula 1 için ürettikleri motorun gücünün üst sınırını belirleyememişler.
1970’li yıllar Formula 1 için 8 ve 12 silindirli atmosferik motorların ön planda olduğu bir dönemdi. Bu büyük hacimli motorlar ile rekabet etmek için ilk defa 6 silindirli ve turbo beslemeli motor Renault takımı tarafından üretildi. Büyük başarılar sağlayamamış olan bu 6 silindirli turbo motor bir akımın öncüsü olmuş.
4 silindirli BMW motoru
8 ve 12 silindirli motorlar ve turbo aşırı besleme sağladığı 6 silindirli motorların karşısına BMW markası 4 silindirli bir motor ile rakip olmuş. Biraz tuhaf gibi görünen bu denklemde BMW çok büyük çılgınlıklar yaparak pistlere çıkmış.
BMW fabrika takımı ile yarışmıyor sadece motor üreticisi olarak bu arenada yer alıyordu. Formula 1!in patronu olarak bilinen Bernie Ecclestone o dönem Brabham adında bir yarış takımının sahibiymiş. Ford ve Alfa Romeo motorları kullanmakta olan takım büyük bir değişiklik kararı alarak 4 silindirli BMW motoru kullanmaya başlamışlar.
Çıkma motorlar ile Formula 1’de yarışmak
BMW mühendisleri diğer bütün Formula 1 takımlarının yaptıkları gibi yeni motorlar tasarlayıp bunları F1 de kullanmak yerine seri üretim olan ve caddelerde 100 bin km yol yapmış 4 silindirli 1.5 litre dökme demir blokları pistlere hazırlamışlar.
Neden çıkma motor sorusuna ise BMW mühendislerinin şöyle bir açıklaması var. 100 bin km yapmış ve herhangi bir hasar görmemiş olan motorların dayanıklılıkları kanıtlanmış olması bu blokların kullanılması yönünde tercih sebebi olmuş. BMW’nin 1960’lı yıllarda üretimine başlandığı ve BMW 2002 modelinde de kullanılmış olan bu blok kodu ise M10 olarak kayıtlara geçmiş.
1.5 litre, 4 silindirli turbo M12
BMW sokaklardan topladığı M10 bloklu modellerini Formula 1 için hazırladıktan sonra adını M12 olarak değiştirmiş. 8 ve 12 silindirli motorlara göre daha küçük olması hafiflik ve areodinamik açıdan otomobile büyük bir katkı sağlamış. Kullanılmış bloklar yeniden revize edilerek ve turbo beslemeli olarak üretildiklerinden Formula tarihinin en güçlü motoru ortaya çıkmış. Turbo beslemenin veriminden etkilenen Ferrari başta olmak üzere diğer yarış takımları da atmosferik motorlardan vazgeçip aşırı beslemeye geçmişler.
5.5 barda 11.000 rpm
Mühendisler kullandıkları turbonun kapasitesinin en üst seviyesini zorlamışlar. Maksimum basınç olan 5.5 bar da motoru dinamometreye bağlayarak gücünü ölçmüşler. Zamanın eski dinamometresi en fazla 1280 hp değerini kaydetmiş fakat sonrasını belirleyememiş. Mühendislerin tahminine göre motor 1400 ile 1500 hp arasında güç üretiyormuş.
350 km hızda patinaj
Renault’un başlattığı ve sonrasında BMW ile birlikte diğer markalarında turbo motorlara geçtiği dönemler otomobillerin güç sınırlaması bulunmuyormuş. Otomobilinizi istediğiniz kadar güçlendirebiliyormuş ve Formula kuralları bu duruma herhangi bir kısıtlama getirmiyormuş. Fakat kural kitabında yarış günü kullanabileceğiniz yakıt miktarı sınırlandırılmış. Maksimum 195 litre yakıt ile yarışabileceğiniz için 1400 hp güç üretebilen BMW M12 yarış sırasında 850 beygirlere düşürülüyormuş.
545 kg ağırlığında, turbonun basıncını küçük bir vana yardımı ile arttırabildiğiniz bu motor kullanan Bentton takımının pilotu Gerhard Berger Meksika grand prix’i sonrasındaşu akıl almaz açıklamayı yapmış.
“350 km hız ile giderken gaza tekrar bastığımda arka tekerlekler patinaj yapmaya başladı”
BMW mühendislerinin 100 km yapmış çıkma motor blokları kullanarak inşa ettikleri 1400 beeygir gücündeki bu Forumula 1 motoru bir çok zaman dayanıklılık sorunları yaşamış. Zaferler kazanmış olsa da uzan vade de kendinden bekleneni verememiş ve genel olarak turbo motorların yaşadığı sorunlar sebebi ile takımlar 1980’li yılların sonundan itibaren atmosferik motorlara geri dönmüşler.
BMW M12 Formula tarihinin en güçlü motoru olarak motor sporları tarihine adını altın harflerle yazdırmıştır.
